Во денешно време, многу често луѓе со поконзервативни сфаќања и стереотипи знаат за љубители на одредени типови на музика (најчесто рок, метал, па и транс) да заклучат дека се алкохоличари, наркомани, неморални – и тоа како резултат на влијанието на артистите со разуздан живот, притоа омаловажувајќи ја и уметноста на овие артисти и заклучувајќи дека појавава ја има сега, во 21 век. Но, што правиме со многуте уметници од разни други сфери на уметноста (литература, сликарство) со брилијантно уметничко наследство зад себе, а со исто така контроверзен живот иако живееле пред многу децении, па и векови? Хемингвеј, Фицџералд, Фокнер, Едгар Алан По, a и можеби најпознатиот сликар на сите времиња Ван Гог со алкохолизмот, Чарлс Дикенс со опиумот... се дел од долгата листа писатели што се соочувале со некаква зависност. Со бурен љубовен и сексуален живот тука е и Џорџ Гордон Бајрон. Според мене е апсурд (помалку) да се цени квалитетот на уметноста на овие великани поради нивниот приватен живот и бурни проблеми, а уште повеќе да се заклучи дека на милијарди луѓе низ светот кои се љубители на нивната уметност – ,,влијаат“ на негативен начин. Што мислите вие на оваа тема? За кои уметници со ваков живот знаете и ги читате/почитувате?
Сите нaбрoјaни и мнoгу други си се признaти вo свoјa oблaст и пoкрaј кoнтрoверзиите вo свoјoт живoт. Акo мислиш нa некoј кoј вooпштo не јa рaзбирa нивнaтa oригинaлнoст или генијaлнoст aмa се рaзбирa вo мaaлскo oгoвaрaње и првo ќе кaже, штoзнaм...Букoвски пијaницaтa, пa пoсле другo, дa, безвезе е aмa пa и не гледaм причинa темa зa тaквите дa се oтвoри и дa се дискутирa. Oд другa стрaнa, привaтен живoт, пикaнтерии, зaвиснoсти, бoлести, се дел oд личнoстa чии твoрештвa цениме пa нoрмaлнa е зaинтересирaнoстa. И зoштo дa се кријaт, или зoштo дa прaвиме светци oд луѓе кoи oчигледнo тoa не се? Мoже некoј дa имa aнгелски глaс и е нaјгoлемa музичкa ѕвездa вo пoследните некoлку децении a бил oбвинет зa силувaње пример и е зaвисник oд дрoгa...И ѕвездa музичкa е и нaсилник кoј зaслужувa зaтвoр. Зoштo еднoтo дa гo исклучувa другoтo? Или педoфил мoже дa е кo Мaјкл Џексoн. Dirty Diana немa дa ми е пoмaлку убaвa песнa, нo инфoрмaцијa кo инфoрмaцијa си стoи и ќе ме спречи aкo сaкaм дa фaнтaзирaм декa oсвен oдреден квaлитет сo кoј стекнaл светскa слaвa, е плус aнгел прaтен oд небoтo (oвa нa нaши прoстoри oбичнo, шубo пее, aнгел симнaт oд небoтo, чoвек кo негo не се рaѓa) Инaку вo светoт мислaм пoвеќе и нa пoпулaрнoст дoбивaaт aкo ги следи имиџ нa бед бoјс, психичкa бoлест некoјa, тешкo детствo, кoмплицирaни oднoси, aлкoхoл и дрoгa веќе не се интересни, пa и измислувaaт имaм читaнo и никoј не се пoтресувa...ние тукa ќе се секирaме дaли нa Едгaр Алaн Пo слaвaтa ќе му се нaмaли oти лoши муaбети се вртaт зa негo. Е сегa, прoсечни квaлитети штo сaкaaт дa глумaт несфaтенoст и пoлнaт медиуми сo свoи глупoсти, е веќе другo.
И која е повлечената линија што ќе одреди и ќе не натера сите да се сложиме дали е некој блуден, развратен, неморален, ненормален? Некој може да бил женкар, а да одгледал 12 деца. Некој може да е хомосексуалец, а ултраконзервативен по други прашања (знам ваков). На секого му е нормално по некое „табу“, ама не е тоа важното, туку се зависи од опкружување, културолошка позадина, шанси да се реализираат фантазиите...
Секој во животот бара некој начин на кој ќе ја разголи душата, за момент ќе излечи некоја ситна рана и ќе направи да заборавиш колку грешки имаш наредено зад себе, бар за момент. Некој јаде, некој се дрогира, некој гладува, пие, пуши, тепа, купува курви.. Кога тогаш, внатрешните демони не победуваат, никој не останува имун на тоа. Стереотипите за малку поандерграунд уметниците мислам дека постои заради тоа што тие отворено си го водат тој зависнички живот (од било кој калибар), не ги боли за тоа што ќе речат фановите и луѓето околу нив и живеат за себе, а овие другиве се прават светци и гледаат тоа да биде суптилно и тајно, живеат за другите. Ама фрустрации се лечат од лепење етикети на туѓо чело. Демек Бијонсе не е џанка ама Ејми беше.
Според мене, никогаш не треба да ги мешаме уметноста и уметникот – барем мене, тоа никогаш не ми било проблем. Ако мене некој ми се допаѓа како музичар, писател или сликар, потполно ми е сеедно каков е тој како личност или што прави со себе во своето слободно време. Јас во своите formative years слушав сѐ од Ролинг Стоунс, Дорс, Џими Хендрикс, преку Иги Поп, па до Нирвана и Крис Корнел – сѐ на сѐ, не баш светли примери за позитивни карактерни особини. Па ете, ниту станав алкохоличар или наркоман, ниту сум се самоубил. Мислам дека овој стереотип дека уметниците лошо влијаат на младината влече корени од две работи: првата е сѐ поголемиот интерес на жолтиот печат за приватниот живот на уметниците, нивното неуморно претурање низ нивниот валкан веш и изнесување на пикантерии и „шокантни“ новости за нив во јавноста. Порано, Хемингвеј можел да пие мохита до онесвестување секој ден на плажа или Бајрон да има unsafe sex додека не му отпадне малиот лорд од сифилис и никој да не дознае или па на никој да не му биде гајле за тоа. Денес, било кој селебрити не може да се почеша за газ без тоа да го објават 10 весници и 50 интернет портали. Нашиот воајеризам за туѓите животи е многу поизразен и полесно задоволен денес отколку во минатото. Втората работа е негативната перцепција на постарите генерации за денешната уметност – појава што е доста изразена од појавата на рок енд ролот па наваму – ако збориме за музиката, на пример. Постарите генерации не ја разбираат музиката на младите – им изгледа премногу гласна, премногу нападна, премногу непозната за нивните вкусови – и генерално, не можат да сфатат во што е нејзината привлечност за младите; не им ни личи дека тоа е уметност. Ако на тоа се додаде фактот што некој од овие артисти пие, се дрогира или се самоубил, веднаш почнуваат да се дигаат фами и да се прават драми како ете, денешната музика ја расипува младината. А проблемот е во тоа што едноставно не ја разбираат денешната култура, а сѐ што не разбираме, всушност нѐ плаши. Од друга страна, многу е полесно да обвиниш некој уметник за тоа што детето ти застранило од патот, наместо да признаеш дека ти самиот си промашил нешто во улогата на родител. Сепак, мислам дека ваквите стравови се во голема мера неосновани. Точно е дека, особено во тинејџерските години, децата знаат да ги идеализираат своите идоли и понекогаш се обидуваат да ги копираат. Меѓутоа, да пуштиш долга коса ако слушаш метал или да се облекуваш како твојата омилена поп-пејачка е нешто сосема поинакво од тоа да почнеш да се дрогираш или па, да се самоубиеш, од пуста желба да „личиш“ на омилениот артист, нели? Имајте малце поише доверба у децата, аман. Ова е само фаза во животот на децата, за време на која се истражуваат себеси и си градат сопствениот стил и најчесто поминува релативно брзо – речиси сите металци се тинејџери и средношколци, ретки се оние кои продолжуваат да го фураат тој стил и на 40 години, зарем не? А ако некое дете почне да пие, да се дрогира или пак, изврши самоубиство, бидете сигурни дека тоа го направило од некои други, подлабоки и посериозни причини, а не затоа што го копирало омилениот уметник.
@Bender Rodriguez '70 и '80тите години кога нашите родители биле млади и те како бил период на уметници кои преку својата музика ја изразувале слободата, се противеле на режимот и државата, период на хипици, панк, дрога, нови стилови, самоубиства, живот пол контраверции како Морисон, Џоплин, Сид од Секс Пистолс... истата таа генерација за која си пишал подзаборавила на тој свој период од младоста па се контра со денешната младина, не дека било нешто поразлично кога и тие биле млади. Не за џабе рекле, тенка е границата меѓу лудост и генијалност, истите тие уметници се делат од толпата, треба да си луд за да сликаш маестрално како Да Винчи кој спиел со млади момчиња, Салвадор Дали кој ја праќал својата жена Гала во јавна куќа гледајќи ја како води љубов со други мажи- преку гневот добивал инспирација, Гауди кој умрел во метро, луѓето мислеле дека станува збор за скитник.... Мене лично ми смета фактот што денес се злоупотребува зборот уметност и секој си зема за право да си се нарече себеси уметник
@elimkd, луѓето се плашат од она што не го познаваат и не го разбираат. Ќе скршнам малку од темата за да се навратам на муабетот за генерацијата на нашите родители. Точно е дека имало такви кои ги слушале Битлси, Ролинг Стоунс, Хендрикс, Џоплин, Морисон и слични на нив. Ама тука се битни уште две работи: прво, не сите слушале ваква музика. Имало и од оние кои ги слушале Лепа Брена и Екстра Нена, оние на кои омилениот (и единствениот!) рок бенд кој го слушале им било Бијело Дугме, а омилена „рок“ песна – Ѓурѓевдан. И второ, информациите за личниот живот на омилените странски музичари во времето на бивша Југославија биле бајаги ограничени. Луѓето песните од своите омилени изведувачи ги слушале на радио или игранки, а оние посреќните, ќе заштеделе и за понекоја плоча од Југотон. Башка што речиси никој не знаел англиски и немал поим за што уствари се пее во нивните омилени песни. И на страна од сето ова, порано немало таблоиди и жута штампа па да можат секојдневно да ги следат пикантериите и испадите на Џоплин, Морисон или Д Ху. Од друга страна, денес по 20-ина папараци ја следат секоја славна личност дури и ако оди до продавница. И ако успеат да ја сликаат како се почешала за газ, тоа ќе стане ударна вест која ќе го обиколи светот и, неминовно, ќе се перцепира како лош пример и негативно влијание. Факт е дека луѓето (можеби и претерано) се интересираат за приватниот живот на уметниците, дали поради војаеризам или schadenfreude, не е битно. Но исто така е и факт дека уметноста не би требало да ја цениме врз основа на приватниот живот на уметникот кој ја создал. Роман Полански бил педофил и силувач, Алфред Хичкок давал улоги на згодни цури и после ги манијачел, Кристијан Бејл ги истепал мајка му и сестра му, Мајкл Кејн бил алкохоличар кој пие едно шише виски дневно, Марлон Брандо бил сероња и жив напор за сите со кои работел, Чарли Шин бил наркоман и редовен корисник на проститутки, Расел Кроу бил агресивен и насилник, Елвис Присли сакал малолетни девојчиња, Кит Ричардс испушил џоинт со пепелта од кремираниот му татко, Аксел Роуз се понашал како средношколски силеџија, итн. Примери има колку што има и уметници. Дали овие работи ги прават да бидат ужасни или, во најмала рака, не толку добри личности? Најверојатно. Но дали прави нивниот придонес кон уметноста и уметничките дела кои ги создале да бидат помалку вредни? Воопшто не.
Пред неколку децении, рок-музиката се сметала за декадентна форма која ја повлекува младината во неморал и пороци, денес почитувачите на рок се главно поконзервативни ликови кои плукаат по новите жанрови, кичот и голотијата која ги продава. Пример како она за кое некогаш се сметало дека води во пропаст, стана културна придобивка. Туку, во минатиот пост заборавив да спомнам колку само наркомани се влезени во филм за семејни вредности *** Колку е лесно да ги шокираш луѓето... Малку поексцентричен израз на сопствениот стил и некој ќе поверува дека јадеш мали деца...
Моралот и уметноста немаат никаква врска едниот со другиот. А ако веќе се наметнува некаква врска, таа е најчесто спротивна. Јер уметникот е пред се` човек, битие на своите пориви. И своето творештво го заснова на тие пориви. Јер... уметност. Apropos муабетот на несфатените генерации, тоа отсекогаш било така. Човекот како млада единка има многу повеќе капацитет да прими ново и непознато, затоа и како многу млад многу и му е сеедно дали слушал Цеца, Coldplay, Pink Floyd или некоја симфонија од Дворжак. Кога веќе го издефинирал вкусот (тука вклучува домашно воспитување пред се, влијание на околината, како и подоцна желба за истражување на различен терен) веќе работите стануваат многу покомплексни. Пошто тој влегол во одредена зона на комфор и неговата желба за да испроба нешто ново е потисната со „мрзеливоста“ и „убедувањето“ дека тоа што го познава е сосема доволно да егзистира во материјалниот свет. Затоа запознавањето на уметноста е битна уште во раниот период за да колку-толку се изгради човекот како личност за да желбата за истажување што подоцна ја изгуби.
Не е уметник,ама би сакала да го спомнам. Алберт Ајнштајн Гледав серија базирана на неговиот живот( Genius). Човекот бил толку опседнат со науката и истражувањата, што го запоставува семејството, првата жена ја понижува и омаловажува, изневерува. Се жени со прва братучетка Можеби вака од страна не е толку страшен пример, но според мене е контроверзен
Има многу стереотипи, некои се точни пошто изразувањето во било кој вид уметност и не е така едноставно, за да се надминат инхибициите се употребуваат дроги (ме нервира да додадам "и алкохол" пошто и тој е дрога), патот на уметничката креативност и патот на употребата на дроги е паралелен низ историјата, новите перцепции, новите начини на изразување, новите форми бараат нешто повеќе од пар пива. Тешко дека постоел значаен уметник низ историјата кој пиел јогурт, млеко, комбуха и зелен чај, легнувал рано и физички вежбал. Но тоа не значи дека имбецил ќе стане уметник ако се дрогира, напротив, ќе стане имбецилен џанак и ништо повеќе. Ако некој нема талент, нема дарба да смисли, да состави, да креира нешто кое ќе има вредност, нема да му помогнат сите дроги на светот. На талентиран лик кој не може да се изрази поради икс причини - ќе му помогне дрогата да го стори тоа. Иако секако со сите ризици кои ги носи такво нешто. Ова важи за уметничката креативност. Кај научната, техничката - не. Има една кратка (30-40 страници) прикаска на Чехов под наслов Црниот Монах која спектакуларно добро ја објаснува оваа ситуација, кој се интересира за такви ситуации нека ја читне, нема да зажали Е сега баш Чехов е типот кој не правел никакви неморални ствари а не сум сигурен и дека употребувал воопшто дрога, тој е исклучок некаков а може и затоа има дадено таква анализа. Тука е и егзалтацијата од самата креативност, која можеби ги заменувала сите дроги на светот. Најмногу се убиваат младиве поради членување во секти ко онаа Црна Ружа. Ти си мислиш тоа слушање метали панкој трешови е наивно ама тоа ѓаолот ни ора ни копа него декодира мп-3 и после слушаш некое фино дете, петкаш, првенец на генерација почнал нагло да носи црна облека, да се пирса, да спие на гробишта, мачката на комшиите ја нашле во лонец во кујна...
Ме потсети темава на муабетот за Милчо Манчевски во Македонските јавни фаци. Интересно е како кога станува збор за некој блиску до нас, морални испади не се спремни да му простат па го хејтаат и делото. Не се способни да го гледаат филмот без да мислат на муабетот што го слушнале. За странците сме некако поотворени.
Мене генерално не ми се допаѓа опусот на Милчо Манчевски и затоа ќе го хејтам кога ќе ми падне во муабет. Околу дрогата вс. креативните инхибиции, ене скоро цела мкд естрада е на дроги, и пак се просеци. Кој било човек со минимално образование од областа, може да „твори“ како нив, не му требаат никакви стимулативни средства.
Мкд естрадата зема дрога после биднувањето славни, тоа е веќе статусен симбол, дрогата не игра улога во нивното "творештво" бидејќи тоа и не постои, имало неколку ликови кои штанцале песни и пејачи, пејачки си купуваат од нив. Но за да се напише Доменот на Арнхем или да се испразни умот целосно за симфонија и не е баш така едноставно. Имаше една книга која се бавеше со тој проблем, пишувана од психијатар кој имаше анализирано околу 100 генијални умови во уметноста и како "отровите" влијаеле на креативноста.
Не се обидов да го демантирам ова. Баш на форумов спомнав дека конзумација на опојни средства може да даде извесни придобивки, ама ме нападнаа, и покрај тоа што истовремено нагласив дека дрогирањето е 95% контрапродуктивно. Мислам дека постовите се избришани. Сега друго ми беше муабетот. Не ми е јасен тој момент, со години да се занимаваш со музика, а да не научиш како се создава нешто свое кое вреди да се преслушува. Колку тажно и мизерно. И за театар, кинематографија, литература во државава, без разлика, истото важи.
И тоа како може, дрогата не е нов тренд како што мислат луѓето, таа е присутна од кога постои Хомо-сапиенс-сапиенс кој сам по себе е чудна појава, имаше една теорија за халуциногените печурки како причина за одделувањето на ХСС од хоминидите, нови мрежи/синапси во умот ради користење печурки кое почнало случајно, па експлозијата на креативност пред 50К години ама тоа се други теми... Никој сеуште не ги познава тајните на креативноста, затоа е ретка и ценета, затоа од 100 бендови 1 ќе направи добра песна, од 100 писатели и шкрабатели 1 ќе остане во историја
