Сакам да кажам...

Оддамна ова го имам на ум, ама денес да речиме нешто се скрши во мене и морав баш денес да го напишам воглавно зошто ми е блиску до „дома“. Сакам да зборам за депресија и ако ете темата ве погодва на кој било начин, ве молам да прескокните мислењево зошто е многу сензитивно, ве молам, ако мислите дека темава е премногу за вас, ве молам, ВЕ МОЛАМ прескокнете ја. Конкретно за важност на „хемија“ во терапија.

Disclaimer 1: Значи мислењево не одобрува земање лекарства на своја рака, ни пак пиење нешто без врска. Туку збора за препишана терапија од стручно лице препорачана за моменталната состојба на пациентот, и тој одбива да ја земи пошто ... е хЕмИјА.

Знајте дека кога пишам нешто детално сакам да го организирам во секции, така да прво сакам да разбивам митови и легенди во врска со медикаментозна терапија поврзана со психолошки болести.

• Да - можи да створи зависност, но најчесто при злоупотреба. Добар психијатар нема да дозволи непотребно долго да ги пиете.
• Да - никој не сака да пие лекови, не само за менталното здравје туку и за физичкото, но стигмата околу менталното здравје не ни дозволува да пиеме лекарства за менталното додека зошто физички осеќаме болка од физичкото прифаќаме терапија за тоа. Поентата ми е, ист чоек кој пие цела рака лекови за да негува физичко здравје, одбива да пие уште една таблетка или две за да си го негува менталното. А многу од нашите физички болови настануваат баш поради неприлагодено ментално здравје.
• Не - не можите да се извлечите од депресија со добри мисли и спорт и сличен хипи булшит. Можите само да излезите од депресивна епизода на овој начин. За ова подетално подолу.
• Не - депресивните луѓе не се слаби, само затоа што не се среќни. Ова го споменувам зошто често слушам дека некој е океј, не бил слаб. Бу, факинг, ху.

Второ, ќе збораме за должина на пиење на лекарства. Со класичен антидепресив, најчесто, пиењето антидепресив е долго. И тоа е нормално. Замислете земате нешто толку кревко како нашата ментална состојба, и го клукате со лекови наеднаш и очекувате наеднаш промена. Не. Нема да се случи. Ако би имало промена на еднаш би било катастрофално и тоа би било кога би требало да одбиваме медикаментозна терапија. Ама затоа е прилагодена да има минимално негативни ефекти, иако има, минимални се и тоа во почеток на терапијата. Мора долго да биди. И ќе се осетите добро, но се преќинува само при совет на психијатар. Поќето грешат шо сугерираат преќин кога не е време, или пак оставаат лекарства на своја рака. И под долго се пијат, не си играм мајтап. Од кога немате веќе симптоми, зависно од терапија, пиете уште 3-6 месеци, додека немате симптоми никакви, пред да можи да ги исклучите постепено или пак да ве префрли психијатар на терапија која се пие после антидепресив.

Следно, има едно правило под пиење вакви лекарства - it gets worse before it gets better, или во превод „станва полошо пред да стани подобро“. Нека не ве плашат негативните ефекти во првите две- три недели, впрочем во тој период ќе бидите блиски со психијатарот и ќе увидите дека не е нешто за кое треба да се плашите ама многу луѓе се обесхрабруваат и преќинуваат баш тука, на почетокот. Кога лекарствата сеуште не ни дејствуваат. Пак ќе речам, сетете се како од нигде никаде да ставаш лек кој ви контролира расположението. Нормално е да има период на прилагодување. Никој лек не е совршен впрочем, ама секој лек е причина зошто проживуваме подолго.

Трето, никогаш, никогаш не ја потценувајте психотерапијата. Во ситуации кога треба медикаментозна терапија, не значи дека треба да се занемари и психотерапијата. Напротив тие се како две страни на иста паричка - се надополнуваат. Со психотерапија се бара „зошто“ во проблемите. Штом се најди „зошто“ можи да почни да се работи на него. Некогаш наоѓање на коренот на проблемот е тежок, тоа нека не ве обезхрабрува. Овде веќе ќе дам лично мислење, кога бев мала го прочитав ова нешто и некако ми стана како лично мото, „Проблем не е проблем ако нема решение, и ако нема извор. Секогаш барај го изворот на проблемот за да стигниш до решението. Поврзано е.“ Секој проблем има решение, и коренот на проблемот носи директно кон решението. И за тоа е задолжена психотерапијата.

Тука сигурно сите знајте memes, она со мразот каде мал дел е на површина, а огромниот дел е скриен под вода. Така е и со нашата психа, со корените на проблемите. И мора да се изнајдат, и штом се изнајдат да се работи на нив за да се решат. Или пак замислете дека се што правите, трга едно конче во мозокот. И секоја акција трга конче, од како си го помина денот, до поважни настани, до свесен дел и несвесен дел. И со психотерапија се изнаоѓа коренот на тој проблем, се оди конче по конче дур се стигни до таму каде што уствари „боли“. И боли толку многу што излегва на површината толку силно.

Четврто, стигмата околу менталното здравје. Знам дека ова мое мислење е повеќе концентрирано на медикаментозната терапија и има причина зошто е вака ориентирано ама тоа е нешто за кое не сакам да зборам јавно. Ако случајно некој сака детално на друга тема од психологијата да прочитате нешто вака, кажете ми, пасија ми е, за која тема и шо мислите дека е важна - јас сакам да зборам. Психолог е нешто што треба да го има секој како што има матичен лекар, гинеколог и заболекар. Зошто така ќе имаме здрава нација, а сега немаме затоа што секој се срами „што ќе речи комшијата“ и не се грижи за своето ментално здравје. Истиснување на проблеми околу ментално здравје, и игнорирање на истите нема да реши никаков проблем, туку напротив, ќе го продлабочи.

• Влошување на состојбите: Мислам, ова е јасно како ден и е нешто што се случва во секој случај со било што кое останува нетретирано. Ако претходно си се осеќал уморно, сега нема да можиш од кревет да станиш. Ако претходно си имал промени во расположение неколку пати на ден, сега имаш почесто. Поентата ми е, симптомите нема сами да си одат ако не се работи на нив. Ќе станат полоши. Знам дека е лесно да верваме дека нештото едноставно ќе помини, ама шансите за то да се случат се помали, додека поголеми се дека ќе се случи спротивното - состојбата ќе се влоши.
• Психосоматика: Многу нетретирани ментални болести резултираат со - психосоматика. Психосоматика е состојба кога поради менталното здравје страда физичкото. Значи при депресија, анксиозност, зголемено ниво на стрес и слично, тој неадресиран проблем, кој се истиснува, негде мора да избие и да излези на површина. Најчест издувен филтер: висок крвен притисок, дијабет (believe it or not), главоболки, вртење, дерматитис, улцери, импотенција, фригидност, тензија, болки на различни делови во телото и слично. Многу од физичките болки уствари настануваат ради психички фактор, но никогаш не се адресира психичкиот срамот во нашето општество зошто е „срамота“. Не е. Страдаме. Подобро е да продолжиме да страдаме или пак да го решиме проблемот во коренот и да живееме добар, здрав живот?
  Следно на темава шо сакам да прокоментирам, еден човек кој пие медикаментозна терапија за своите физички проблеми, но одбива за своите ментални проблеми, зошто? И ова зошто, навистина ме интересира. Што ако проблемот поради кој имате физичка болест е уствари психолошки? Зошто не би го решиле? Зошто би одбивале терапија за едно, а не за друго? Само зошто е ментално здравје во прашање, не значи дека сме цареви над истото. Подеднакво важно и деликатно е психичкото здравје како и физичкото.
• Влошување на меѓучовечки односи: не знам дали тука вреди да пишам believe it or not АМА многу нормално дека при незадоволителни состојби на расположение, ни страдаат меѓучовечките односи од многу очигледни причини - сакаш да си повеќе време сам на пример, или пак ако имаш чести промени во расположение ( еве ќе бидам искрена, јас има(в)м ненормални промени во расположение и другарка ми има забележано дека некогаш кога ќе се изнервирам или влезам во лошо расположение многу често само пари оставам за кафе и си заминвам, од нигде никаде ни зошто, и нормално дека само таа ми е блиска зошто кој друг ќе ме толерира со такви промени? А таа знај и зошто настанват и колку и дали работам на нив и воглавно зато ме толерира, нема да ме долерира до безкрај), или пак што има друго, ако едноставно не ти се збора со луѓе и не одговараш на повици, и одбиваш излегвања. Поентата ми е, сите некогаш се имаме така осетено и океј е. Ама ако е ова нешто што трае, мора да се побара помош. И мора да се прифати таа помош. И мора да се прифати дека се има проблем и дека бараш помош за тој проблем. Пак ќе повторам, како што би отишле кај матичен за физичка болка, треба да се оди на психолог за нашето ментално здравје.
• Намалување на квалитет на живот: од самиот умор многу често страдаат оценки во училиште, квалитет на работа и општа желба за живот. Страда професионален и личен живот. Тоа се причини плус зошто треба да побараме помош.

Неќам да одам во премногу детали пошто мислам дека категориите кои ги претставив опфаќаат многу. Само ќе спомнам место да ги коментирам во детали, нетретирање на нашето ментално здравје не прави подложни да бидиме манипулирани, искористени како жртви, да бидиме под ризик за злоупотреба на наркотици и склоност кон завист и, за жал, суицид.

И за крај, не потпаѓајте под мислења дека не ви треба медикаментозна терапија дека некој друг успеал без неа. Тој некој друг можеби немал толку длабок проблем или не оставил проблемот да му се задлабочи туку реагирал на време па затоа и потребите за решавање на проблемот се од помал размер. Тој некој друг можеби немал небаланс. Тој некој друг можеби не ни имал депресија туку блага депресивна епизода, што е најчесто случај, и пошто се извлекле без медикаментозна терапија, а во многу случаеви самодијагностицирани и без психотерапија, не значи дека и од депресија така тип топ се излегува. И сите вие самодијагностицирани, и сите вие хипици против хемии кои во меѓувреме маваат тешки дроги ама битно не пијат хЕмИјА ве молам воздржете се од коментари насочени кон личности кои мораат да си ја пијат терапијата. Пошто можеби нема да преживеат без неа. И знам дека не го сфаќате оти кај вас не било така, или можда не ни имате искусено на своја кожа ни блиску нешто такво, и затоа ве молам, престанете. Впрочем мотивација за се ова што напишав се вакви луѓе.

Заклучок: Ова мислам дека е само доказ дека нетретирано ментално здравје можи да има катастрофални последици и затоа е важно штом се препознаат одредени промени во расположението кои траат и не се повлекуваат - да се побара помош. Не е срамота да се побара помош. Да, за жал ќе има луѓе кои ќе ве осудуваат, ама вие ќе излезите посилни од ова како луѓе кои се приоритизираат себеси и се грижат за себе и за своето ментално здравје безразлика на се.

Disclaimer 2: Осеќам потреба пак да напоменам, ова мислење не одобрува медикаментозна терапија по секоја цена туку само во ситуации кога е потребна и препишана од стручно лице. Ова мислење крајно осудува земање лекарства на своја рака, дали биле за физичка или ментална болка, осудува преќинување на терапија на своја рака и осудува неконсултации со стручно лице. Поентата на ова мислење е ако барате помош, да ја примате со отворени раце, да останите во константни консултации со своето стручно лице и да се сфати важноста на медикаментозната терапија, која е препишана и задолжителна, пошто многу пати наивно се отфрла. Да, медикаментозна терапија не е нешто навино, ама во одредени случаеви крајно неопходно.

едит 1: Од кога пуштив ми текна дека и месец Мај е уствари месец на менталното здравје па мислам дека баш соодветно дојде. Баш и би сакала на други теми во врска со ментално здравје да пишам во иднина, ама се во свое време.

Thank you for listening to my TedTalks.