Во тој случај гледаш кој извор е релевантен, кој не. Дали во МК има научно-истражувачка дејност која им овозможува на нашите доктори да се осврнат на некое истражување, па врз основа на тоа да ти дадат насоки? Апропо ова, јас автоматски филтрирам секаков совет од МК доктор. Пошо тука кај што сум има еден куп истражувања со факти црно на бело. Врз основа на тоа се креираат препораки на национално ниво. Немаш ситуација каде две медицински лица ти даваат спротивен совет. Пример тука од 6 месеци викаат да се дава за јадење се, вклучувајќи и алергени, бидејќи имаат еден куп истражувања и научна потпора за да го дадат тој совет. Ти секако не мора да го послушаш советот, ама свесно одиш против статистика пример.
Луѓе дали знае мајката што е добро е една работа. Дали го применува е тоа сосема друга. И ја знам дека син ми треба да јаде супа и манџа, па на глава да стојам нема да стави во уста.
Среќа па не се пријавуваме за мис мајка. Ко ќе ми рече ќерка ми-среќна сум што те имам- тоа е круната
Секако дека не?? Разликата меѓу научни студии и инстинкти (да не речам баби) е што кај првите е детално објаснето под кои услови е правено истражувањето, опсервацијата или експериментот, потенцирани се факторите, исклучоците, резултатите се објаснети, толкувани, сè е црно на бело за да може најблиска слика да ти даде за реалноста за да одлучиш дали ќе го примениш тоа на твоето дете. Целата поента на постоењето на научниот метод е правилата и ,,советите" да имаат транспарентни причини зошто постојат. И ако се контрадикторни има причина и позадина зошто се контрадикторни, да не навлегувам сега во секое посебно. Просто не ми се верува дека во време кога имаме информации на дофат на дланка и секакви ресурси, ние ги задушуваме тие можности за едукација и промовираме игнорантност. Како е воопшто предмет на дискусија дали е подобро константно да се едуцираш или да си самоуверен дека автоматски сè знаеш?
Мојата логика за се била: дај јас да видам со свои очи од каде ти е таа информација. Со првото дете имав педијатар на кој со затворени очи му верував. За повеќето работи не ни препрашав како и зошто. Како ќе каже така ќе правам. Во пракса се покажа дека 99% од работите што ми ги кажуваше веќе ги знаев и применував. Со второво силом прилике имам друг педијатар. На контрола го однесов 2 пати првиот месец и толку. Немам некоја доверба, и затоа ич не ни одам да прашам како треба. Детето е сосема спротивно за се во споредба со првото, ама си терам како јас мислам. Ама моето мислење го оформувам од читање студии. Не гугл, не тв. За најрелевантните работи исклучиво само на статистика верувам. Да прочитам од 10 илјади деца што се покажало ефективно, па ќе применам. Секако читам и искуства, и тоа многу значи, ама тоа со доза резерва зошто многу различни искуства имала мајка пред 30 год спрема мајка од денешен ден, или мајка во Македонија или Шведска. И сметам дека и педијатрите треба истото да го прават. Затоа не можам да верувам на педијатар кој кажува препораки од пред 30 год кога на првата страна од гугл има 3 студии од последните 5 годинк кои го докажале спротивното. Тоа важи за широк повој, за давање оризова вода, за кравјо млеко, мед, користење дубак итн. За се има истражувања, статистички докажано што е најдобро. На секоја статистика има исклучок (и некој што ќе рече еве јас ставав бебе во дубак па ништо не му е), ама најдобра шанса се дава ако се следат препораките за 95% од децата. А мајката знае најдобро кога детето ќе биде дел од тие последните 5%. Зошто сигурно нема да се форсира пример бебе да цица (зошто докажано е дека мајчино млеко е најдобро) ако бебето е алергично на млечен протеин. Сите ќе и речат абе само дај цицка така е најдобро, ама мајката може да знае дека нешто не е во ред и да се установи дека можеби баш на тоа бебе му треба специјална формула. Според мене, не е точно дека секоја мајка знае најдобро. Ако си родила дете тоа не те прави Ајнштајн. Ама најчесто мајката знае најдобро за своето дете, ако претходно веќе ги следела неговите потреби.
Како заклучи дека се промовира игнорантност? Јас прашувам, кога имаш две вистини, која ќе ја избереш и врз основа на што? Ти ќе правиш истражување? Ќе се надоврзам и на претходната членка. Ќе гледам кој извор е релевантен. Имаш врвни педијатри со спротивни размислувања. Како и врз база на што заклучуваш дека едниот е во право, другиот не. И ако исклучиво се едуцирате на гугл за да изберете што е релевантно, зошто сами не се лечите по дома, туку одите по тие доктори чии мислења не ви се релевантни. И дали сте вие крстени, една мајка да седи да чита секакви истражувања за се и сешто, бидејќи секое прашање во нејзиниот интрузивен ум, има одговор. И не само еден, по повеќе. На што ја сведовте грижата за деца. Екпериментални глувци ќе чуваме или битија?!
Зошто јас сега ќе отворам и ќе читам за тоа што моментално се случува со детето, а докторот треба са знае веќе. Требало да учи на факултет и требало континуирано да се информира за сите напредоци во науката која ја работи. Јас треба да читам 3 дена, а он треба да знае (или барем да знае каде да се информира) веднаш. Според мене поголем експеримент е да не знаеш ништо (како што е со сите нас кога првпат сме имале дете), и да си речеш ај бе ќе пробам вака да видам што ќе се деси, наместо да пробаш да дознаеш како треба. Не е моето дете прво на светот, па да не се знае како би било најдобро.
Ќе ги споредиш причините и доказите што ги приложуваат како поткрепа на тие размислувања. Бидејќи докторот во принцип е ,,науката и студиите", за да не мора секој од нас сам да учи сè. Барем тоа е идејата и така треба да биде, а тоа што сега сите имаме пристап до студии е дополнителна предност што вреди да се искористи. Нема причина зошто така да гледаш на истражувањата кога можеш да гледаш на нив како на амалгам од голем број досегашни искуства што дале некои знаења за да не мора секој родител одново сам да ги открива најдобрите практики. И не мислам дека секој родител мора да си го посвети животот на читање студии, секако тоа не е изводливо, ама може барем да се признае дека општо попожелно е да се следи науката отколку инстинктот.
Во денешно време ми се чини дека мора да се форсира некое искуство пред да се доживее. Самите се правиме без компас, а притоа некогаш може и да се потпреме на инстинктите. Тие се најперсонализирани за своето дете, додека една книга е општа за цела популација и притоа некаде може буквално да ја користиш за г'з бришење, затоа што ништо не оди по план. Што со оние веќе што искусиле, од кога само литературата е релевантна за да се грижиш за дете. До сега не сум чула книга, хартија да има израснато дете. Ама искуства од други луѓе, веќе растат генерации. Воедно самите си го комплицираме животот. Некогаш и не треба се да знаеш. Затоа што прво, не можеш се да знаеш, а второ, во ред е и да се греши. Од последното, потоа, излегуваат и најправилните и најточните резултати. Смешно и воопшто да се дискутира. Да било толку сложено, сега ќе бевме во некој резерват како пандите, со бамбуси и гуми обесени за љуљање.
Кажаното ти има смисла, ама ти е кажано од многу субјективен аспект. Како луѓе секогаш гледаме на работите исклучиво од своја гледна точка, што е нормално, ама ти ја бои перспективата. Објективно гледано, веројатноста дека моето дете е нешто посебно, специјално, со различни потреби од повеќето деца, е статистички многу малку веројатно. Многу поверојатно е дека ќе спаѓа во таа група од книгите и студиите. И јас можам како мајка да речам дека јас ќе знам подобро од книгата зошто никој не го знае моето дете подобро од мене, ама најправилниот пристап кон некој проблем би бил сепак речиси ист со повеќето други родители и деца. Нема потреба да измислувам топла вода. Ако ја знаеш изреката If you hear hooves, think horses, not zebras. Не дека зебри не постојат, ама поверојатно е да сретнеш коњ. И зашто да пробувам нешто што функционирало на 1 или 3 или 5 посто од децата, кога најверојатно подобар успех би имала со тоа што студијата вика дека е најдобро за 95% од децата? За мене, таков објективен пристап е подобар се додека не се докаже спротивното. Ако видам дека моето дете отстапува од статистиката, секако дека ќе се адаптирам и ќе речам како мајка знам подобро од книгата. Но, нема потреба да инсистирам дека јас знам инстинктивно како треба само зошто сум родила дете. Од друга страна правилниот инстинкт доаѓа токму од правилниот и статистички докажан пристап. Пример за давање вода на бебе. Повеќето мајки нудат града а не шише со вода ако бебето е вознемирено. И тој нивен инстинкт научно се докажал дека е правилен зошто на бебе не треба да се дава вода. Јас тоа го гледам во смисла еве науката се покажува на дело, ти можеби ќе речеш ама тоа природно си го знам не ми треба книга.
Види не дека нема вакви случаи, ама тоа ти велам екстреми се и кажи ми колкав процент се како појава во однос на случаи каде имаш позитивни примери на раст и развој, фамилијарен, општо родители-деца? Мене живо ме занима зошто се фокусираш на екстреми, не би да сум проста и да напаѓам како одредени поточно една членка тука и да поврзувам зошто и како, ама подразмисли си самата. Од каде тој порив на фокус на екстремни појави кои и те како сите ги осудуваме а се сведени на минимум во однос на другиве? Друго темава е убава бидејќи е и од едукативен карактер и навистина убаво би било да е поткрепено со докази да не се сведува на се мое право и кој ве шиша, припросто пишано ова за шишањево, да не ми рипне некоја фризерка на темава а поима немам дека шиша, дека она (не) шиша. Друго поднамали малку тонот со тоа чукнете тиквите, ти ако сметаш имаш тиква на тебе, повеќево здраворазумски и трезвено што ти пишуваме не сметаме така. Реално поради вакви бламажи ви пишуваат потите, забегувате и тупите со глупости, а сите може(ТЕ)ме да смириме топка и темава да ја користиме како катче за едукација, а не за отсликување нечии нетрпеливости, бламажи, деградирачки тон итн. Возрасни сме бар на крајот на денот ако не може културно да се објасниме, скрол и ајт пријатно.
Или го обвинуваш транстој... процес. Иначе не се зафркавам, навистина не е мит, ама не е и само средство за впери прст во мама и тато, ете они се криви за се. Абе луѓе толку разбирале повеќето од нив, а дел и не им ни било гајле да разберат, јасно ни е на сите има и вакви и онакви. Ама тие што не се замараат ете ги на дело со саати нема да гуглаат ама ај...доста за нив. Муабетот ми е да, ќе си работиш на себе за надимнување на тој трасот, ама ти ако сакаш челични нерви имај од преработување кога ќе го фатиш прцулот во рака, а си оверлоуд со секакви информации, еве како и на темава во расправииве што читаме низа контрадикторности од купишта информации, еве како ќе ви е Ама ти се едуцираш на такви начини какви што си опишала и пак од се слушнато пробуваш и применуваш што одговара на твоето дете во согласност си пишала од возраста и твоите потреби што сакаш да му пренесеш како знаење. Другава членка навела не и одговара овој модел на родителска едукација преку книги, таа се едуцира на други начини. Некои нејзини начини сега да не набројувам незнаејќи и ги начините кои таа смета дека се добри и и се покажуваат продуктивни за воспитувањето на нејзиното дете. И што има лошо во тоа и ти и таа се едуцирате некако? Важно е имате желба да научите и се промените и адаптирате на потребите на вашите деца тоа е поентата, а не да не ви е гајле за ништо или да се оди во тупење до бескрај а нема никаква завршница или придонес за одржување на темава и споделување знаења, туку само на мерење која е појака на збор. На крај од генерациските текови со тек на времето ќе си ги видиме финалните резултати по децата и младината. Зборувам за резултатите од севкупните ефекти од типот на едукација од родители, околина- другарчиња, општество, воспитно- образовни институции, религиозни институции ако детево припаѓа на некои, итн. итн. итн. ...може да се додаде по избор согласно на која детето кај и оди, членува и му влијае во личниот раст и развој. А децата таму каде што си и децата во Македонија по што се разликуваат за да докторите во Македонија не смеат да се повикаат по резултатите од научните истражувања на кои им даваш и значење дека се на национално ниво? Впрочем затоа и студиите и резултатите пред се се објавуваат во стручни часописи и се транспарентни за да се од сите страни на светот повторливи и при тоа да дадат ист исход и насекаде применливи. Или децата за кои се истражувањата таму се од друга планета освен Земја? Да се нашалиме малку. Муабетот ми е да имаме повеќе доверба во педијатрите, такви стручњаци имаме и во Македонија како и насекаде. Имаше спомнато членка си нашла одличен педијатар во кој се крстела, е тоа е тоа, да се направи избор на релевантен извор на информации, а и секогаш да се земаат со малку скепса колку и да се релевантни и да се примени на дете и провери дали одговара. Пример во повојот на некое одговара на некое не. За скепса и проверка кон нешта од типот на забрани никако не станува збор, се подразбира ако ти каже доктор дека нештото е на пример токсично и имаш сепак скромни или малку сознанија дека е така не одиш со скепса да примениш и провериш, се разбира. Зборувам за нешта од типот повој, алергени по 6 месеци како што наведувате е по ново предложено од педијатриве и такви нешта. Сепак најдобро е соработка родител- искусен педијатар кој е добро запознен со се во врска со вашето дете, бидејќи секое дете си е приказна за себе. Спомнаа и близнаци не се исти, со исти потреби.
Мислам дека погрешно се разбираме. Јас не сум за да не се едуцираме, особено во денешницава кога сите информации се лесно достапни. Самата постојано читам. Меѓутоа филтрирам и приспособувам што е најдобро за моето дете. Тоа има тесна врска со мојот инстинкт. Ќе го земеме за пример методот на Baby led weaning. Некои мајки сметаат дека е правилен, врз база на тие научни студии што ги читаат. Јас сметам дека за моето дете и мене, не е правилен, поради оние студии кои јас ги имам читано. Пак ќе прашам, врз база на што понатаму се одредува кој начин ќе го примените за вашето дете? И за двете има предности, и за двете има различни недостатоци. Јас за таквиот начин велам мајката знае најдобро. Погрешна перцепција и се отиде во екстреми. Не се дискутира за недостаток на воспитување, туку од тој наплив на информации што ќе избереш. Кој тоа од вас смета дека е погрешен, за моето дете, мене и целокупното семејство. Исти ли сме сите или не има во секакви нијанси?!
Моето е со алергија е на млечен протеин и цицаше до година. Само што јас не ставав ни капка млеко во уста. Секогаш мајчиното млеко е најдобар избор.
Мене ми е работата во поле на генетска дијагностика и сум присуствувала на генетски консултации кај што најчести пациенти се деца со генетски заболувања, обично поврзани со аутистичен спектар и невроразвојни нарушувања. И право да ви кажам ама највеќе им се дивам на тие родители што ќе ги видиш, се изначитале повеќе од генетичарот. Нашле 10тина доктори низ цел свет, се информирале за болеста до детал, за лекови и терапии и сите ситници. И тие што не нашле сами, со трпение слушаат стручно лице што ќе им каже. И баш оти генетика е сфера кај што многу е тешко да откриеш што е правилно, последно ни требаат Славици што се уверени дека посета на манастир или бајачка ќе му ги реши проблемите. На крај да, они ќе одлучат кој доктор ќе слушаат, не можеш тука да речеш дека е неправилно. Ама ако се правиш поначитан, а не си и не си истражил ни малку и го носиш по бајачки за ТИ да имаш мир (состојбата на детето мање битно дали ќе е подобра), да слободно ќе речам оти не им е гајле за детето.
Во ваков и сличен случај кај што детето не соработува, на тебе останува да не престануваш да нудиш од тоа што сметаш дека треба да јаде. Никогаш не можеш да знаеш дали и кога нешто ќе пројаде.
Бидејќи сите имаме време по три ручеци, доручеци и вечери да правиме. Правев, не дека не. За да заврши во канта, за да јас се преморувам, за да остане нервозно и ненајадено. Ќе го прифатам тој совет, кога ќе имам личен кувар по дома. Ќе земам баш совет од старите ,,со сила, убавина не бива". Кога престанав да нудам, повеќе јаде, јас сум посреќна. Затоа велам дете по книга не оди. Во книга пишува брокула да дадам. Ја најдов на земја, распарчена до најситно. Треба ли сега на секое да ја нудам, кога на земја ќе заврши. Епа ја одам по тоа луѓе немаат што да јадат, да фрлам храна, немам намера.
