Комунизам или демократија?

Јасно ни е на сите какво било државното уредување на поранешна Југославија, и денес доста често слушаме жалби за тоа време, но како читам за комунизмот сфаќам дека и не е толку добар колку што го идеализираат нашите родители, баби, постари пријатели.

Што мислите добро ли направија дедо Киро, Кљусев, Петковски и остала багра кога во 1991 во тогаш новиот Устав на Р.М. како самсотојна држава ја одредија да биде демократска?
Мислите ли дека ќе беше подобро да направеа некој хибриден модел со задржување на нешто од поранешниот режим, но со додавање на нови демократски обележја?

Свесни сме колку е развиена САД како една модерна демократија која се развивала доста долго време, за сега да имаме една доста силна држава, од друга страна се поранешна Југославија, Русија и Кина, сите претходно набројани во одреденен перион биле и се уште се светски сили?

Нормално дека не можеме да сонуваме да станеме дел од Г7 земјите, но што мислите дали ако Македонија имаше поинаков режим, земјата ќе беше понапредна, ќе имаше економска благосостојба или проблемот треба да го евоцираме во лошото раководство?

Значи темава ја правам за да овде говориме објективно за политиката и политичката организација, политичкиот систем, режим и т.д. без вклучување на одредени имиња .

Сакам да го видам вашето мислење на оваа тема, зошто постојано ги обвинуваме политичките лидери дека се виновни за навидум лошата ситуација во земјата, а никогаш не се сме се помислиле дека можеби проблемот е во лошата државна организција.

Мое мислење е дека подобро ќе беше да не се одеше веднаш на демократија, со оглед на тоа што народната маса веќе беше навикната да живее во духот на комунизмот, па многу полесно ќе се адаптирал и процесот на транзиција многу полесно ќе поминел одколку вака денес комунизам утре демократија.
Не го фаворизирам комунизмот, напротив за мене еден од најлоште државни режими, но сепак од него има некои придобивки кои ако се стават на кантар со негатвностите, негативниве ствари многи поише тежат.
Друго ми беше муабетот, подобро ќе беше првите 10 години да имавме некој демократско-комунистички режим, кој подоцна се повеќе и повеќе ќе се движи во насока на истиснување на комунистичките облежеја и ќе тежнее кон модерна демократска држава.

 

Комунизам? Не сме живееле ние во комунизмот. Тоа било социјализам.

 

И јас се согласувам дека во поранешна Југославија немаше чист комунизам. Тоа уредување можеби беше нешто измеѓу комунизам и социјализам, комунизам со примеси на социјализам или обратно. Инаку комунизмот како уредување, ама баш оној комунизам за кој се залагале Маркс и Енгелс мислам дека го немаше баш во ниедна држава, па и оние кои сами себе си се прогласуваа за комунистички.
Комунизмот по дефиницијата на Маркс е идеален облик на уредување, врв на човековото размислување, општество во кое ќе има се за секој, општество без класи, бездржавно општество кое се води по паролата ,,„секој според способностите, секому според потребите“ или поконкретно
1. Секој ќе биде вработен.
2. Иако секој ќе биде вработен, никој ништо не работи.
3. Иако никој ништо не работи, сите планови ќе бидат исполнети барем 100%.
4. Иако плановите ќе бидат 100% исполнети, продавниците се празни.
5. Иако продавниците се празни, сите имаа се.
6. Иако сите имаа се, сите крадеа.
7. Иако сите крадеа, никогаш ништо не недостасуваше.
Премногу идеално и утописки. Социјализмот требаше да биде вовед во комунизмот, ама за жал никогаш не успеа целосно да се трансформира во комунизам.

Ако правиме споредба како се живеело во времето на Тито и сега, мислам дека и тоа уредување имало квалитети и недостоци, а и ова сегашново има. Демократијата во која ние денес живееме нема врска со демократијата во вистинска смисла на зборот. Како што во Македонија никогаш немало вистински комунизам исто така нема ни вистинска демократија. Демократијата не е само владеење на народот или мнозинството, демократијата е и владеење за народот и од народот. Кај нас денес има некој облик на посредна демократија, значи народот не владее директно, туку на слободни избори избира претставници кои ќе владеат за него врз основа на претставнички мандат односно претставниците не се одговорни за својата работа пред избирачите за времетраењето на периодот за кој се избрани. И да, се избира на слободни избори, и демек има демократија, ама во суштина ја нема. Еве еволуиравме од еднопартиски систем во повеќепартиски и што фајде видовме? Ништо. Исто ко да сме во едноппартиски систем. Имаме само две политички партии кои се менуваат во последните 20 години и толку. Избегавме од паролата да секој има и да има за секого без оглед на тоа колку работи, за да направиме општество во кое да секој ќе има онолку колку што ќе заработи, ама забегавме некаде по патот, па станавме општество во кое секој ќе има онолку колку ќе украде. Од бескласно општество, направивме општество на јасно издиференцирани класи.
И сега вака кога ќе си подразмислиш, и комунизмот и социјализмот и демократијата не се лоши облици на уредување, ако во потполност се спроведат. Ама за жал кај нас не се спроведени во потполност. Имено и самиот Аристотел нецелосно спроведената демократија ја ставил во шестте најлоши облици на уредување, заедно со тоталитаризмот и монархијата.

 

Точно дека тоа во времето на Тито не било чист комунизам. Било некое измешано владеење, како што кажа Боа погоре, измешан комунизам со социјализам и обратно. Народот живеел солидно на сметка на тоа да го имаат него за доживотен претседател, немало демократија, но имало единство, соживот иако биле повеќе нации во една држава. Но по неговата смрт, се случило тоа што се случило, распадот на Југославија, војните помеѓ у поранешните Ју држави, иако Тито има изјавено во интервју во 79та година дека по неговата смрт Југославија ќе продолжи да `живее`, дека иако се повеќе нации во една држава, постои навистина голем соживот и единство, дека Југословенската народна Армија е добро обучена која е секогаш спремна за да ја брани татковината, и барем луѓето од тие простори се научени да војуваат. Но штета што неговите прогнози не излегоа точни. Народот бил сложен се до неговата смрт, но кога го изгубил водичот се изгубил и самиот себе, исто како и ветувањето дека нема да скршнат од неговиот пат.
Мене лично ми се допаѓа тоа уредување, ако било лошо нема народов уште да жали по тие времиња Тогаш сите имале, и да не течело ќе капнело, граници отворени, своевремено Југославија била една од Светските сили, големи приливи на пари имало во неа, од домашното производство а имало и многу луѓе што заработувале настрана па трошеле дома
Но Тито знаел како да владее, не верувал ниту на својата сенка а камо ли на некој друг, и поради тоа успевал да ги задржи сите тие народи (од кои еден муслимански БиХ) сложни.
Малку забегав од темава, а многу ми се дискутира за тоа, особено од пред некое време кога се заинтересирав за да дознаам како било тогаш, имам уште дома Биографии од Тито, книги специјално само за неговиот погреб... И сето тоа било убаво, барем според мене, еве лично од мене ќе тргнам, зошто би го кудела, плукала и сл човекот поради кој јас можам да си обезбедам солиден живот? На пример и денес да имам таков живот каков што имале народите од тоа време нема да плукам по сегашниве, зошто би, кога ми е убаво? А сега мислам дека се стремиме кон тоа едноумие што го имало тогаш, но за никаква сметка, освен што поединци ќе ќарат од тоа вработување или незнам што друго.
Инаку, сега ми текна да спомнам, кога веќе почнав да пишувам во темава, и народот во Либија живеше исто како и народите од бивша Југославија, значи Гадафи не бил диктатор, од типот на Хитлер да речеме. Тоа во Либија беше уредување слично на она од Југославија, затоа велам дека Либијците се глупи, за некое време ќе го бараат Гадафи како што сега постариве генерации кај нас плачат по Тито.
И да, кој како сака нека рече, Тито е многу заслужен за она што денес е Македонија. Замислете да не била Македонија во втората светска војна под Југославија, дали сега воопшто ќе сме постоеле? Ќе сме биле некоја вукојебина сега. Тогаш Македонија била распарчена (Пирин, Егеј итн), кој ли народ ќе се борел против окупаторот тука? Поради тоа и го почитувам Тито, а и ќе продолжам да истражувам за неговиот живот, владеењето и постоењето на СФРЈ

 

Значи социјализмот кој владеал овде бил сосема спротивен од социјализамот во оние држави во кој влдеал Сталин. Нашиот не бил толку строг. Тито кога видел дека народот се буни против таа колективност и дека работите не одат подмачкано, се обратил до Информ Бирото со извештај до Сталин. Овој многу се налутил што Тито сака да го ублажи комунизмот овде и го обвинил дека тој почнува да се залага за капитализам. Овде барем не било толку страшно.

Баба често ми збори за на Тито времето. Дека нејзината фамилија била најбогата во селото и дека комунистите се и зеле. Ама па и таа не треба многу да се жале пошо не е толку образована и немала некоја јака работа, па после се и било океј. Шетање имало колку сакаш.

Спојлер

Исто така мојата најдобра другарка која има руско потекло е овде баш поради социјализмот. Дедо и морал да бега од Русија за да не му зедат се.

Дедо Киро добро направи што не осамостои и не претвори во самостојна и демократска држава! Сега можеби не ни е најсјано за време на транзиција... но...
Не сум за комунизам пошо индивидуата таму не е важна, некој може да биде мрзлив а ти да се утепаш од работа и исто да зимате-мислам дека тоа фрустрира. И не знам што се би правеле само со домашно произвотство.

И само да додадам, да не се залажуваме дека денес би биле понапредни доколку социјализмот не постоел. Да не постоел тој, македончето тотално ќе се изгубело и уште толку би уназадило. Каков капиталистички режим би дошол во сиромашна држава?

 

Да, тоа фрустрира, но повеќе фрустрира фактот во сегашноста дека ти седиш невработен или со мизерна работа, а друг со исто образование ко твоето е државен службеник и си зема готованска плата од буџетот за кој и ти поднесуваш даноци исто колку и тој. Или пак уште по фрустрирачко, некој со помало образование од твоето работи државна работа, а ти неможеш да си најдеш воопшто никаква.
Имаме барем на форумов такви случаеви.

 

^ Е да и за тоа си во право. Има ли нешто пофрустрирачко да седиш дома со диплома?
Ама еве ти, транзиција и владата пак ... се во едно...

Абе ниедно уредување не е совршено.

 

Не е совршено, ама кога би бирала меѓу комунизам/социјализам (како она од времето на Тито) или демократија, мижејќи ќе го одберам првото

 

може малку радикално но моето размислување е следно.

Демократијата е еден од најлошите облици на владеење,модел со многу мани,модел на кој малцинството го тероризира мнозинството(само затоа што му се може) модел каде сите сме еднакви и имаме исти права кој според мене е сосема погрешен затоа што сите НЕ сме еднакви и немаме исти права! а и не треба
модел каде што на секој будала му дава право тоа да биде.

инаку околу правата. Сите се РАГАМЕ еднакви ама не треба СИТЕ луге да имаат еднакви права.правата се стекнуваат според начинот на кој ке го живееш животот и дали ке се одлучиш да постигнеш нешто во него.Неможе секој еден кој не се потрудил ни секунда од својот живот да размислува и за другите освен за себе,да не е одговорен за тоа дека живее у заедница и треба да се однесува како таков,неможе некој кој ке се одлучи да безделничи цел живот да има исти права на оној кој ке се одлучи да се образува и да жртвува многу за тоа да го добие....

Ни демократија ни комунизам,ни социјализам ни било каков облик на владеење...
Моделот треба да се бара во почетоците на создавање на правото,во 10 божји заповеди и не многу да се скршнува од тој пат...

 

Да ти кажам право, баш сакаше да почнам дебата и да бидам против комунизмот, баш поради тоа што нејќам некој мрзелив и прост деген да биде на исто рамниште со мене. Јас да учам, а тој да се излежава за исти пари.
Ама после си помислив, шо има да ме интрересира за другите кога јас знам дека ќе имам сигурна работа.

 

Плус во тоа време (зборувам за Југославија) ретки биле оние кои завршувале факултет, и секако дека поради трудот кој го вложувале биле наградувани и не биле ставени да работат иста работа каква што работи некој со основно или средно нели Плус и факултетот бил бесплатен (мислам).

 

На една емисија од овие утринските тема беше животот во Југославија и се јавуваа разни гледачи и скоро сите имаа скоро исти ставови. Дека убаво живееле тогаш, но дека ние, Македонија сме била на опашката од Југославија, дека други земји биле побогати и дека имале поубав живот. И точно е, колку многу е направено во останатите држави, да се залагале за Македонија исто како и во другите земји, сега ќе сме биле побогати и до некаде помоќни.
А, сега нашата држава не е чисто демократска, нема да биде никогаш.

 

ти па StarBwoyy украси го со тоа последното. Не мешај политика и морал!

 

Политиката е создадена да го контролира моралот

кога ке размислиш у секој аспект и тоа

ајде писни за морал на ТВ ке ти се појават минимум 10 НВО-а да те искраат

тие се почетна точка на деградирање на моралот и слободно размислување,односно слепо црево на демократијата(немаат никаква корист ама ке те учат на памет другпат да не конзумираш слободна литература и да не продуцираш свои мисли)

 

И јас најпрво кога го прочитав насловот ми бодна окце како поим комунизмот, кој како теоретски последна етапа и не се остварил во СФРЈ во која социјализмот зазел свој специфичен тек, кој дури се среќава и под името титоизам некаде.

Во принцип има и добри и лоши страни социјализмот, како всушност и се‘ останато не мора да е уредување на држава во прашање, пр. добро било што имало сугестии да се акумулира во фондови добивката и да служи за амортизација и покривање др. вонредни расходи, ама подобро им било да ја трошат со распределба меѓусебна, навистина краткорочно така се пумпа економијата, но долгорочно се исцрпуваат вредни за во иднина извори на финансирање така да и да останевме во ова уредување на начин на кој се водеше прашање беше ако не се промени нешто кога ќе почне да пука по шавови. Најдоброто за нас во рамките на СФРЈ е што благодарение на Тито за првпат добивме легитимно право на употреба на нашето име и јазик во рамки на федерацијата. Многу генерации меѓу кои некои од нашите родители или нивни родители сепак го искористија златното доба кога Југославија имаше над 13% стапка на раст на индустријата на годишно ниво и своевремено ја „шиеше„ дури и Јапонија. Кога во некои фирми и два пати месечно се исплаќала плата („Застава„). Кога се купуваа станови и градеја куќи на кредити кои им беа достапни на сите и кога невработеноста и не остварувањето на право на пензија беа непознати поими.

Демократијата набљудувана од аспект на западните моќни држави не била на исто ниво во мануфактурниот период на капитализмот како уредување и сега, значи потребни се години и векови понекогаш за стабилизација и градење цел систем. И тука секако играат најголема улога можностите на земјата. Ние сме практично скоро ништо во светски рамки како пазарна економија, 2 милиони народ, немаме компаративни предности за развој на одредена индустрија и заземање некое место на светските пазари ни со суровини ни со финални производи, немаме значајни и по количина и по вредност ресурси за извоз, значи имаме преголеми ограничувања. Сепак, има начини за подобрување во поглед на одредени прашања (си постирав јас некои сугестии од економски аспект на темата кај Премиерот да не се повторувам), ама јас како економист забегав повторно на мој терен .

Всушност да напоменам и тоа дека има и луѓе кои сметаат дека СФРЈ се распадна поради тоа што Тито со Насер и Нехру ги формираа Неврзаните, кои всушност капиталистичката унија од запад ги перцепирала како поголема закана и од комунизмот на СССР или Кина, ама кој да го знае.

Инаку она што и порано и денес е заедничко е одмаздољубивиот синдром ако порано неистомислениците на политички план се праќале да скапуваат на Голи Оток, сега постојат може навидум пософистицирани начини на одмазда, ама дефинитивно ги има.

Демократија како поим само постои, во суштина ја нема не се остварува баш правото на глас кога е често изнудено се‘ под дејство на притисоци. Би сакала да осамне ден да се разуверам во истото јас или мои потомци, ама некако дури и надежта ми е некако излитена по ова прашање.

И на крај се согласувам со Боа дека секој систем ако ги максимизираш предностите и минимизираш недостатоците на истиот може да тргне во добра насока.

 

Истото исто и мене одма ми го привлече вниманието и заради тоа и ја отворив темава и решив да прокомнтирам! браво за тебе фала богу има некој елементарно познавање и знае мн добро што е комунизам. Убаво си кажа, комунизомот не постоел бидејќи е близу утопија!
А каде се живеело подобро или кој е подобар не можам да кажам , сепак родена 90 година и немам ништо искусено од социјализмот(кој во Југославија бил самоуправен социјализам) но можам да кажам дека ова е се само не демократија! Нема да навлегувам подлабоко само затоа што темата прво не е добро поставена и плус мислам дека не сум доволно адекватна да одговорам, а исрено ретко кој од нас навистина е!

Точна си, бесплатен бил, и скоро секој можел да се зашише-и да се запишувале по 2000 студенти на факултет- ама завршувале само 200 максимум! НО завршувале само најупорните и најспособните а не како денес секој втор има факултет, деградација на знаење до максимум

 

Ништо, ама баш ништо не го контролира моралот како религијата! Политиката баш не е таа која може да расправа за морал!
Се извинувам за офф топик

 

Па, ќе се обидам некои работи да заобиколам, затоа што само ќе се повторувам, а гледам дека горе-долу сите се разбираме и поентата ни е иста.

Конкретно за поранешниот режим, тоа во Југославија беше социјализам, а социјализмот е почетна фаза на комунизмот. Според Маркс, комунизмот може да се спроведе само кога човештвото ќе дојде до одреден степен за да може да живее во едно такво, јас ќе речам "утопистичко" општество, но, реално, човекот никогаш нема да го достигне тој степен на еволуција, затоа и го нарекувам тоа општество утопистичко. Еднаквоста помеѓу луѓето не е реален фактор, затоа што едноставно, не сме ни сите исти и еднакви, ниту сме биле некогаш, а ниту ќе бидеме.

Јас мислам дека пред се, ова не е толку ни заслуга, ни вина на Киро, Кљусев, Петковски или некој друг... Македонија, а и остатокот од Балканот се "демократизираа" затоа што Западот сакаше поранешниот режим да зајде причина-едноставно, во моментот престана да им одговара таквиот систем, па беа изманипулирани националните чувства и патриотизмот кај тогашните "Југословени" со цел тоа државно уредување да престане да постои.
А мое мислење за комунизмот/социјализмот и за демократијата во современите капиталистички општества? Ниту едниот ниту другиот модел на владеење и на живеење не се совршени (ги знаеме мааните на титоизмот овде во Македонија, а и мааните на транзицијата за жал добро ги знаеме), совршенството е бајка за овие форми, а би можеле да бидат барем поблиску до тоа кога нивните приврзаници само би се придржувале до основните постулати на истите. Но манипулации, игри и извитоперување на фактите за остварување на лични цели на поединци имало секогаш и ќе има, се додека масите даваат да бидат изманипулирани. Не е само Македонија оштетена од претходните и од современата форма на владеење, проблемот околу несовршеноста на одреден систем на владеење, еве во случајов демократијата и корозијата на вредностите во модерното општеството е глобален, само овде тоа е позабележливо и полесно и побрзо доаѓа до израз затоа што нашата Македониичка е за жал помала и понемоќна да се носи со големите проблеми.

Магнолија, ако земеме како е во пракса, во право си кога велиш дека политиката и не е таа која може да расправа за морал, да, во политиката моралот го нема, но всушност не треба да биде така. Политиката под дефиниција е наука која ги регулира општествените и меѓу-човечките односи во едно општество, а меѓу нив и моралот. Недостатокот на морал во политиката е веќе морална корупција, која во денешно време е и политичка реалност. А религијата денеска во западниот свет и не игра толкава улога за да може да контролира нешто токму затоа што општеството не и посветува внимание на религијата како што било некогаш. Додека не е тајна дека во минатото, црквата и државата работеле координирано со цел да го контролираат народот, наметнувајќи го моралот на населението како начин да го држат в раце, а притоа самите не почитувајќи го истиот. Денеска се најде друг начин на контролирање преку мас-медиумите, па религијата повеќе не им е потребна.

 

Измешани се баби и жаби на темава и ете затоа не ми се дискутира.
И друго,темава поубава е општа,философска,особено за тие што се почитувачи на делата на Маркс и Енгелс (за мене се генијални),отколку југоносталгичарска.Кога веќе се стремите кон југоносталгија,нека гласи социјализам вс капитализам.
Трето,темава е котраверза,што се запнавте за Југославија,не ми е јасно како може да сакате нешто кое не сте го ни вкусиле.
Четврто,зарем мислите дека еден човек е толку понапреден од повеќе нации заедно и ко најумен е достоен да го води за цел живот.И зошто мислите дека тогаш немало социјални разлики?! Имало,но не смеело да се збори.
Тоа било една фарса и неуспешна творевина,а ние сме биле како што било кажано,најтужните и затоа денес сме боси.Ама шуќур,имало и потешки случаи од нашиов,овој бар приликувал на човек и имал харизма.
И обете имаат свои предности и недостатоци,но јасно е дека ниту за еден систем не сме достојни.За било кој систем од овие два потребно е да е развиена и колективната и индивидуалната свест,но реалноста е таа,дека долго ќе живееме по закони на џунглата. Ако се водам за напредок и селекција според квалитет,ондак мојот избор е демократија и капитализам.

 

^^

Лилит не можеше подобро мајке ми не можеше .

Како прво останав слепа на темава пошо денеска не сум баш за дробење се ближи 16 а мене лошо ми мава на психа .
Он топик ... Малце конфузно ми е а од овие скромни 3-4 странички едни говорат за комунизам наш систем или општо за комунизам збунета сум ?
Еден муабет е тој да се коментира како систем друг муабет е за оној нашиот .

И без навреда ама чинам малку има информирани доволно за дискусија и оние што го осетиле на своја кожа за да може да коментираат . Ок немам јас 70 години ама од што ти кажала мама , баба и комшиката не може да кажеш дека си доволно компетентен за дискусија на ваква потешка тема .
Ќе пишам друг ден ама јас ќе говорам за комунизмот за кој јас знам . А за оној во глобала не сум дорасната да се правам паметна .